Rada Wydziału Psychologii UW podjęła w dniu 29 października 2020 r. uchwałę w sprawie przyjęcia stanowiska w sprawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22.10.2020 i jego konsekwencji społecznych.
W dniu 22.10.2020 Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją RP
zapis ustawy antyaborcyjnej dający możliwość przerwania ciąży w przypadku
ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby
zagrażającej jego życiu.W naszej opinii ten wyrok pociągnie za sobą szereg negatywnych konsekwencji
zdrowotnych, psychologicznych i społecznych, dotykających niezwykle wrażliwej
i podmiotowej kwestii dla każdej obywatelki i każdego obywatela naszego kraju.
Godzić będzie w fundamentalne dla cywilizacji europejskiej prawa człowieka,
odbierając kobietom prawo do samostanowienia i decydowania o własnym życiu.
Protestujemy przeciwko arbitralnemu narzucaniu poglądów jednej ze stron sporu
wszystkim obywatelkom i obywatelom. Prowadzi to do kolejnych drastycznych
podziałów i tak już podzielonego społeczeństwa. Narzucanie decyzji w takim trybie,
w czasie nasilającej się pandemii COVID-19, bez należytej troski o zdrowie i życie
obywateli, odbieramy jako oznakę skrajnego braku odpowiedzialności.
Podjęcie decyzji o przerwaniu ciąży dotyczy w wielu przypadkach osób znajdujących
się w dramatycznych okolicznościach życiowych. W uznaniu prawa do życia jako
fundamentalnej wartości mieści się również uznanie praw do jego ochrony, opieki
medycznej i zapobiegania cierpieniu. Prawa te zostaną odebrane kobietom,
ograniczając ich podmiotowość i skazując je na cierpienie fizyczne i psychiczne.
Wyrok ten również podważa sens badań prenatalnych i rozwoju badań medycznych
dotyczących wczesnych interwencji w przypadkach wad płodu.Dlatego z całą mocą wzywamy rządzących do podjęcia wszelkich możliwych
działań, które zagwarantowałyby wszystkim obywatelkom i obywatelom, że są
traktowane i traktowani w tej sprawie przez państwo polskie podmiotowo. Z całym
przekonaniem podpisujemy się pod wypowiedzią sędziego Leona Kieresa,
uzasadniającą jego zdanie odrębne: „Rolą państwa uznającego podmiotowość
człowieka jest pozostawienie decyzji w sytuacjach niejednoznacznych pod względem
prawnym, konstytucyjnym i moralnym osobom, których decyzje te bezpośrednio
dotyczą”.Jako psychologowie uważamy, że państwo, które realnie chce chronić każde życie
ludzkie, winne jest swoim obywatelkom i obywatelom wielostronne wsparcie
w podejmowaniu osobistych decyzji o wymiarze moralnym. Wsparcie to powinno
obejmować nie tylko bezpośrednią opiekę medyczną, psychologiczną, socjalną
i materialną w sytuacjach szczególnie trudnych (np. stwierdzenia letalnych wad
płodu), ale także przygotowywać młodych obywateli do dokonywania takich wyborów
zanim przed nimi staną. Realizować to można i należy, poprzez powszechnie
dostępną edukację opartą na najnowszej wiedzy naukowej.
